Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Lubinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 23 września 2015 roku

Sąd Rejonowy w Lubinie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Marek Tęcza

Protokolant sekr. sądowy Justyna Łazińska

po rozpoznaniu na rozprawie 14 września 2015 roku sprawy

z powództwa W. N.

przeciwko P. J.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego P. J. na rzecz powoda W. N. kwotę 25.000, zł (dwadzieścia pięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 23 września 2015 roku do dnia zapłaty,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  koszty poniesione przez strony postępowania wzajemnie znosi,

IV.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Lubinie, z zasądzonego na rzecz powoda W. N. roszczenia, kwotę 1.062,63 zł (jeden tysiąc sześćdziesiąt dwa złote i sześćdziesiąt trzy grosze) tytułem wydatków, od uiszczenia których powód był zwolniony,

V.  nakazuje uiścić P. J. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Lubinie kwotę 824,81 zł (osiemset dwadzieścia cztery złote i osiemdziesiąt jeden groszy) tytułem wydatków, od uiszczenia których powód był zwolniony,

VI.  opłatą sądową, od uiszczenia której powód był zwolniony, obciąża Skarb Państwa.

sygn. akt: I C 715/11

UZASADNIENIE

Powód W. N. wystąpił z pozwem przeciwko pozwanemu P. J. domagając się zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 50.000, zł z ustawowymi odsetkami od 15 listopada 2011 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, a ponadto zasądzenie na jego rzecz renty w wysokości po 600, zł miesięcznie począwszy od miesiąca listopada 2011 roku, płatnej w terminie do 10 dnia każdego miesiąca. Wniósł ponadto o zwolnienie go od kosztów sądowych i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania. Uzasadniając swoje stanowisko oświadczył, że 21 maja 2011 roku pozwany zadając powodowi ciosy pięścią spowodował u niego obrażenia w postaci ogólnych potłuczeń głowy, stłuczenia mózgu z krwiakami śródmózgowymi, złamania kości podstawy czaszki oraz złamania kości twarzoczaszki, które to spowodowały rozstrój zdrowia powyżej 7 dni. Pozwany został uznany winnym zarzuconego mu przestępstwa i skazany prawomocnym wyrokiem przez Sąd Rejonowy w Lubinie. Powód podniósł, że w wyniku obrażeń niezbędna była jego hospitalizacja, liczne konsultacje, zabiegi i rehabilitacja, a poza obrażeniami fizycznymi doznał również urazów psychicznych. Powód stwierdził, że po 21 maja 2011 roku jego życie uległo diametralnej zmianie, a odzyskanie pełnej sprawności wydaje się mało prawdopodobne. Mimo zwrócenia się do pozwanego o zapłatę zadośćuczynienia i renty nie spełnił on świadczenia. Jako podstawę swojego roszczenia powód wskazał przepisy art. 445 § 1 kc w zakresie zadośćuczynienia i art. 444 § 2 kc w zakresie renty, natomiast art. 481 kc odnośnie żądania odsetkowego.

W odpowiedzi na pozew P. J. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu oświadczył, że powództwo jest bezzasadne i nie zasługuje na uwzględnienie. Potwierdził, że został uznany za winnego popełnienia zarzuconego mu spowodowania u powoda obrażeń w postaci ogólnych potłuczeń głowy, podniósł jednak, że czynu dopuścił się będąc sprowokowanym przez powoda, który znajdował się pod wpływem alkoholu i zaczepiał pozwanego w miejscu publicznym. Ponadto stwierdził, że uderzył pozwanego tylko raz, a ten upadł na beton, o który uderzył tyłem głowy, po czym pozwany udzielił mu pierwszej pomocy, a po zdarzeniu interesował się jego zdrowiem i przeprosił go. Zdaniem pozwanego powód w znacznym stopniu przyczynił się do zaistniałego zdarzenia, bowiem wyzywającym zachowaniem sprowokował pozwanego i dlatego pozwanemu nie można przypisać wyłącznej winy za zdarzenie z 21 maja 2011 roku. Natomiast z ostrożności procesowej podniósł zarzut zbyt wygórowanego i nieadekwatnego do doznanych przez powoda cierpień sformułowanego w pozwie żądania. W oparciu o przepis art. 440 kc powołał się na zasady współżycia społecznego uzasadniające ograniczenie obowiązku naprawienia szkody, ponadto wskazał że powód nie utracił możliwości zarobkowych bowiem przed zdarzeniem nie pracował ani się nie uczył.

W piśmie procesowym z 09 lutego 2012 roku powód zaprzeczył jakoby przyczynił się do zaistnienia zdarzenia, w wyniku którego doznał szeregu urazów, a ponadto wskazał, że rekompensata z tytułu utraty zdolności do pracy ustalana powinna być z uwzględnieniem perspektyw zatrudnienia poszkodowanego w sytuacji, gdyby zdarzenie wyrządzające szkodę nie miało miejsca. Natomiast w kolejnym piśmie z 09 maja 2012 roku wskazał, że ze względu na stan zdrowia orzeczono, że jest on osobą o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z zaleceniem zatrudnienia w warunkach chronionych oraz, że wymaga szkolenia specjalistycznego.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. N. uczęszczał do szkoły średniej, na zakończenie której nie zdał egzaminu dojrzałości z języka polskiego. Nie przystąpił do egzaminu poprawkowego, przez rok po zakończeniu szkoły nie podjął nauki i pozostawał na utrzymaniu rodziców. W okresie od 06 października 2010 roku do 31 sierpnia 2011 roku był słuchaczem półtorarocznej policealnej Szkoły (...) w L. na kierunku technik BHP.

dowód: zaświadczenie z 10 maja 2012 roku k. 75, przesłuchanie powoda e-protokół z 14 września 2015 roku.

W dniu 21 maja 2011 roku w godzinach wieczornych W. N., mający wówczas 20 lat, wraz ze swoimi znajomymi przebywał w Klubie P4 w L., gdzie spożywał alkohol. W tym samym czasie do Klubu P4 w L. przyszedł P. J., który po spotkaniu z W. N., zaczął się z nim kłócić wypominając mu, że ten zalecał się do jego dziewczyny na zabawie sylwestrowej. Następnie obaj opuścili lokal i kłócili się przed klubem. P. J. pobił W. N., zadając mu ciosy pięścią w głowę, w wyniku którego to pobicia W. N. stracił przytomność i doznał obrażeń mózgu, kości czaszki i twarzoczaszki. Gdy P. J. spostrzegł, że powód leży nieruchomo, ułożył go w pozycji bocznej bezpiecznej i przestraszony efektem pobicia oddalił się z miejsca zdarzenia.

dowód: odpis wyroku Sądu Rejonowego w Lubinie w sprawie II K 1539/11 z 02 września 2011 roku k. 7, zeznania świadka G. K. k. 64, zeznania świadka A. N. k. 64–65, zeznania świadka M. W. k. 65, zeznania świadka M. P. k. 65–66, zeznania świadka K. S. k. 76, zeznania świadka K. W. k. 76, przesłuchanie powoda e-protokół z 14 września 2015 roku, przesłuchanie pozwanego e-protokół (...) września 2015 roku.

Bezpośrednio po zdarzeniu osoby postronne wezwały karetkę pogotowia ratunkowego, którą odwieziono W. N. do Szpitala im. (...) w L., gdzie zdiagnozowano u niego uraz głowy, stłuczenie mózgu, złamanie przedniej kości skroniowej prawej i kości klinowej lewej, złamania kości twarzoczaszki. W. N. przebywał na Oddziale (...) Ogólnej i Onkologicznej powyższego szpitala w okresie od 21 maja 2011 roku do 30 maja 2011 roku, gdzie leczony był zachowawczo. W trakcie pobytu W. N. w szpitalu odwiedził go P. J., który przeprosił W. N. za to, że go pobił.

dowód: karta informacyjna Oddziału (...) Ogólnej i Onkologicznej Szpitala im. (...) z 31 maja 2011 roku k. 8, zeznania świadka A. N. k. 64–65, zeznania świadka A. J. k. 89, przesłuchanie powoda e-protokół z 14 września 2015 roku, przesłuchanie pozwanego e-protokół (...) września 2015 roku.

W. N. po powrocie do domu przez około dwa tygodnie stosował leki przeciwbólowe w związku z silnymi bólami głowy. Przez około dwa miesiące od doznania urazu wymagał konsultacji u specjalistów z zakresu otolaryngologii i neurologii. W dniu 29 czerwca 2011 roku W. N. ponownie został skierowany do szpitala w celu przeprowadzenia zabiegu na oddziale laryngologicznym, a 04 lipca 2011 roku przeszedł badanie tomograficzne głowy, które potwierdziło wystąpienie zmian w kości skroniowej prawej i powiększenie przestrzeni płynowych u podstawy płata skroniowego oraz części płata czołowego sąsiadującego z lewej półkuli mózgu. W związku ze swoim stanem zdrowia nadal korzystał z konsultacji neurologa.

dowód: karta przebiegu choroby z 23 maja 2011 roku k. 9, karta wizyty u otolaryngologa z 13 czerwca 2011 roku k. 10, karta wizyty u neurologa z 16 czerwca 2011 roku k. 11, skierowanie do szpitala z 29 czerwca 2011 roku k. 12, karta skierowania na zabieg z 19 lipca 2011 roku k. 13, tomografia komputerowa głowy z 04 lipca 2011 roku k. 14, karta wizyty u neurologa z 07 lipca 2011 roku k. 15, przesłuchanie powoda e-protokół z 14 września 2015 roku.

Wyrokiem z 02 września 2011 roku Sąd Rejonowy w Lubinie, w sprawie II K 1539/11, uznał oskarżonego P. J. winnym tego, że 21 maja 2011 roku w L. zadając ciosy pięścią W. N., spowodował u niego obrażenia w postaci ogólnych potłuczeń głowy, stłuczenia mózgu z krwiakami śródmózgowymi, złamania kości podstawy czaszki oraz złamania kości twarzoczaszki, które spowodowały rozstrój zdrowia powyżej dni 7 to jest przestępstwa z art. 157 § 1 kk.

dowód: odpis wyroku Sądu Rejonowego w Lubinie w sprawie II K 1539/11 z 02 września 2011 roku k. 7.

W dniu 07 października 2011 roku W. N. został przyjęty na Oddział Psychiatryczny Ogólny Wojewódzkiego Szpitala (...) w L. z powodu zaburzeń adaptacyjnych, tj. stał się drażliwy, niespokojny, nie mógł spać, odczuwał zagrożenie i miał myśli samobójcze, gdzie przebywał do 09 listopada 2011 roku. W trakcie pobytu w szpitalu wykluczono organiczne tło zaburzeń, a zastosowana terapia pozwoliła na poprawę stanu psychicznego.

dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego z 09 listopada 2011 roku k. 57, przesłuchanie powoda e-protokół z 14 września 2015 roku.

Pismem z 07 listopada 2011 roku W. N. wezwał P. J. do zapłaty zadośćuczynienia w wysokości 50.000, zł i wypłaty renty w kwocie 600, zł miesięcznie w terminie do 14 listopada 2011 roku.

dowód: odpis pisma z 07 listopada 2011 roku k. 16-17.

W dniu 19 stycznia 2012 roku W. N. przeszedł badanie rezonansem magnetycznym, w którym stwierdzono niewielkie ogniska blizn płynowo-glejowych o charakterze zmian pourazowych u podstawy płata czołowego lewego i w przednim biegunie płata skroniowego lewego. Decyzją z 23 kwietnia 2012 roku został zakwalifikowany jako osoba o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z powodu choroby psychicznej. Stopień niepełnosprawności określono od 04 kwietnia 2012 roku do 30 kwietnia 2013 roku i zalecono mu pracę w warunkach chronionych. W okresie od 30 maja 2012 roku do 01 czerwca 2012 roku W. N. przebywał na Oddziale (...) S.A. w L. gdzie przeszedł plastykę przegrody nosowej oraz wycięto mu małżowiny nosa.

dowód: wynik badania diagnostycznego z 19 stycznia 2012 roku k. 58, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z 23 kwietnia 2012 roku k. 59, karta informacyjna leczenia szpitalnego z 1 czerwca 2012 roku, k. 74.

W. N. zamieszkuje wspólnie z rodzicami. Od 2012 roku przez rok pobierał rentę socjalną w kwocie 640, zł miesięcznie oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 150, zł miesięcznie. Następnie od czerwca 2014 roku do lipca 2015 roku pracował jako pracownik ochrony. Obecnie ukończył kurs spawacza i będzie pracował na stażu zawodowym, nigdy nie był zarejestrowany jako bezrobotny.

P. J. zamieszkuje wspólnie z matką. Jego ojciec zmarł około dwa lata temu. W chwili pobicia W. N. był uczniem klasy liceum o profilu sportowo–obronnym. Obecnie gra zawodowo w trzecioligowej drużynie piłkarskiej KP B., za co otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 1.100, zł miesięcznie. Nie jest właścicielem nieruchomości, nie posiada również żadnych wartościowych ruchomości.

dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z 23 kwietnia 2012 roku k. 59, przesłuchanie powoda e-protokół z 14 września 2015 roku, przesłuchanie pozwanego e-protokół (...) września 2015 roku.

W zakresie urazu ortopedycznego u W. N. istnieje stan po urazie głowy ze stłuczeniem mózgu, złamaniem przedniej kości skroniowej prawej, złamaniem kości klinowej lewej oraz kości twarzoczaszki, skutkujący trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w rozmiarze 6%. Przebyty przez niego 21 maja 2011 roku uraz skutkuje do chwili obecnej bólami i zawrotami głowy, zaburzeniami snu, depresją oraz stanami lękowymi. W zakresie neurologicznym W. N. nie doznał uszczerbku na zdrowiu.

dowód: opinia biegłego sądowego M. J. k. 122–124, opinia biegłej sądowej E. M. k. 158–159, przesłuchanie powoda e-protokół z 14 września 2015 roku.

Ponadto w wyniku urazu głowy w dniu 21 maja 2011 roku doszło u W. N. do powstania organicznych zaburzeń osobowości z nawarstwieniem w postaci zaburzeń depresyjnych. Nastąpił spadek sprawności intelektualnej i osłabienie pamięci świeżej. W. N. obecnie często jest rozdrażniony, nerwowy, unika kontaktów towarzyskich, ma trudności z podejmowaniem decyzji, pesymistycznie myśli o przyszłości, ma negatywną samoocenę, częste poczucie winy i myśli samobójcze. Powyższe zaburzenia powstają w związku przyczynowym z doznanym przez niego urazem głowy w wyniku pobicia przez P. J. i skutkują powstaniem u niego trwałego uszczerbku na zdrowiu w rozmiarze 20%. Z powodu drażliwości i obniżonego nastroju W. N. wymaga leczenia farmakologicznego. Przy odpowiednim trybie życia zaburzenia osobowości nie powinny się pogłębiać, rokowanie co do dalszych skutków pobicia jest raczej dobre i w dużym stopniu uzależnione od dalszych zachowań W. N..

dowód: opinia psychologiczno–psychiatryczna k. 202–212, uzupełniająca opinia psychologiczno–psychiatryczna z dnia 27 kwietnia 2015 roku k. 244–246, przesłuchanie powoda e-protokół z 14 września 2015 roku.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo częściowo zasługiwało na uwzględnienie. W niniejszej sprawie powód wiązał swoje roszczenia z tytułu zadośćuczynienia i renty odszkodowawczej z faktem pobicia go przez pozwanego 21 maja 2011 roku oraz z doznanym wskutek tego uszczerbkiem na zdrowiu i rozstrojem zdrowia.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia wątpliwości, że pozwany P. J. dopuścił się w dniu 21 maja 2011 roku pobicia powoda, który wskutek tego doznał obrażeń mózgu, kości czaszki i twarzoczaszki. W tym miejscu zaznaczyć należy, że zgodnie z art. 11 kpc ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Związanie takie oznacza, że Sąd w niniejszej sprawie obowiązany był uznać za udowodnione ustalenia zawarte w prawomocnym wyroku nakazowym Sądu Rejonowego w Lubinie z 02 września 2011 roku w sprawie II K 1539/11 skazującym P. J. za popełnienie przestępstwa z art. 157 § 1 kk w zakresie dotyczącym osoby sprawcy, pokrzywdzonego, przedmiotu przestępstwa oraz czasu i miejsca jego popełnienia. Zatem jako nie budzące wątpliwości należało przyjąć okoliczności czynu pozwanego polegającego na tym, że 21 maja 2011 roku w L., zadając ciosy pięścią W. N., spowodował u niego obrażenia w postaci ogólnych potłuczeń głowy, stłuczenia mózgu z krwiakami śródmózgowymi, złamania kości podstawy czaszki oraz złamania kości twarzoczaszki, które to spowodowały rozstrój zdrowia poniżej dni 7. Powyższe okoliczności wskazują jednoznacznie, że pozwany dopuścił się umyślnie przestępstwa wyrządzając powodowi tym samym krzywdę.

Pozostałych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o niekwestionowaną przez strony dokumentację medyczną i tą związaną z przebiegiem nauki i pracy powoda oraz zeznania świadków, którzy opisali jedynie ogólnie okoliczności związane ze zdarzeniem jak świadek K. S. i K. W.. Bezpośrednimi świadkami zdarzenia byli tylko G. K. i M. W., znajomi pozwanego, którzy potwierdzili ustalony w procesie karnym przebieg zdarzenia, oraz fakt, że pomiędzy powodem i pozwanym doszło do kłótni. Pozostali świadkowie A. N. (matka powoda), M. P. (znajomy ojca powoda) i A. J. (brat pozwanego) posiadali informacje od stron postępowania lub ich znajomych i nie znali szczegółów zdarzenia. Jedynie zeznania A. N. posłużyły do ustaleń dotyczących sytuacji powoda, w tym wyrządzonej mu krzywdy i zdolności zarobkowych przed i po zdarzeniu.

Jak stanowi przepis art. 415 kc kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia. W związku z tym, że pozwany swoim zachowaniem doprowadził do powstania obrażeń ciała u powoda, to ponosi on wobec niego odpowiedzialność ustawową z tytułu czynu niedozwolonego na zasadzie winy. Odnosząc się do kwestii wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia, należy mieć na względzie charakter powyższego jednorazowego świadczenia pieniężnego.

Na podstawie art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Natomiast zgodnie art. 445 § 1 kc w powyższym przypadku sąd może przyznać odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie jest szczególną formą naprawienia niemajątkowej szkody na osobie, czyli krzywdy. Stanowi rekompensatę pieniężną za doznaną krzywdę przejawiającą się ujemnymi przeżyciami związanymi z cierpieniem fizycznym i psychicznym osoby poszkodowanej wynikającym z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia. Ma na celu ułatwienie przezwyciężenia przez poszkodowanego ujemnych przeżyć psychicznych i przyniesienia mu równowagi emocjonalnej naruszonej przez doznane cierpienia fizyczne i psychiczne. Mimo tego, że obowiązujące przepisy nie wskazują kryteriów jakimi powinien kierować się sąd przy ustalaniu wysokości należnego zadośćuczynienia, to jednak odpowiednie zasady jak i kryteria ustalania wysokości takiego świadczenia pieniężnego zostały ukształtowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego i doktrynie prawa. Biorąc pod uwagę niewymierny i kompensacyjny charakter zadośćuczynienia, należy zaznaczyć, że świadczenie z tytułu zadośćuczynienia nie może stanowić zapłaty symbolicznej, ale musi być pochodną wielkości doznanej krzywdy i przedstawiać dla poszkodowanego ekonomicznie odczuwalną wartość. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z 29 sierpnia 2013 roku, w sprawie I CSK 667/12: „Określając wysokość zadośćuczynienia sąd powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, zwłaszcza okres trwania cierpień fizycznych i psychicznych, ich nasilenie, liczbę i czasookres pobytów w szpitalach, liczbę i stopień inwazyjności ewentualnych zabiegów medycznych, nasilenie i czas trwania ewentualnych dolegliwości bólowych, a nadto trwałość skutków czynu niedozwolonego, wpływ na dotychczasowe życie poszkodowanego, ogólną sprawność fizyczną i psychiczną poszkodowanego oraz prognozy poszkodowanego na przyszłość. Zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny, stąd jego wysokość musi przedstawiać realną, ekonomicznie odczuwalną wartość.” Ponadto Sąd Najwyższy w wyroku z 09 listopada 2007 roku, w sprawie V CSK 245/07, stwierdził, że: „ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 k.c. wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy, takich jak: wiek poszkodowanego, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa oraz inne czynniki podobnej natury.” Decydującym kryterium przy ustalaniu wysokości należnego zadośćuczynienia ma rozmiar doznanej krzywdy i ekonomicznie odczuwalna wartość jednorazowego świadczenia pieniężnego, adekwatna do warunków gospodarki rynkowej (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 08 sierpnia 2012 roku, w sprawie I CSK 2/12).

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentacji lekarskiej, opinii biegłych sądowych lekarzy oraz przesłuchania powoda wskazuje na to, że powód wskutek pobicia go przez pozwanego doznał urazu zarówno o charakterze ortopedycznym, jak i psychicznym, zaś skutki powyższego zdarzenia wywarły bardzo negatywny wpływ na stan zdrowia powoda. W wyniku pobicia powód doznał obrażeń ciała takich jak: ogólne potłuczenia głowy, stłuczenie mózgu z krwiakami śródmózgowymi, złamania kości podstawy czaszki oraz złamania kości twarzoczaszki. W stanie nieprzytomności został odwieziony karetką pogotowia ratunkowego do Szpitala im. (...) w L., gdzie leczony był zachowawczo przez okres 10 dni. Niewątpliwie charakter doznanego urazu wiązał się z istotnymi dolegliwościami bólowymi głowy, których największe natężenie występowało w pierwszych dniach po urazie, co musiało stanowić dla powoda istotny dyskomfort. Przez okres pobytu w szpitalu, a następnie przez około dwóch tygodni po opuszczeniu szpitala silne natężenie dolegliwości bólowych wymagało intensywnego leczenia farmakologicznego. Następnie powód leczył się neurologicznie i doznany uraz konsultował otolaryngologicznie. Jak wynika z opinii biegłego sądowego z zakresu (...), która nie była kwestionowana, wskutek urazu głowy ze stłuczeniem mózgu, złamania przedniej kości skroniowej prawej, złamania kości klinowej lewej oraz kości twarzoczaszki powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu o charakterze ortopedycznym w rozmiarze 6%. Nadto niedługo po doznaniu urazu u powoda pojawiły się dolegliwości natury psychicznej, takie jak: depresja, stany lękowe, bezsenność, niska samoocena, myśli samobójcze, zaś poziom natężenia powyższych zaburzeń adaptacyjnych wymagał leczenia psychiatrycznego, które powód przeszedł na Oddziale Psychiatrycznym Ogólnym Wojewódzkiego Szpitala (...) w L. przez okres około jednego miesiąca. To właśnie powyższe zaburzenia psychiczne wywołały poważne, ujemne konsekwencje w funkcjonowaniu osobowościowym powoda. Z opinii psychologiczno – psychiatrycznej sporządzonej przez biegłą sądową z zakresu psychologii E. W. i biegłego sądowego z zakresu psychiatrii P. Z. wynika, że w wyniku urazu głowy w dniu 21 maja 2011 roku doszło u powoda do powstania organicznych zaburzeń osobowości z nawarstwieniem w postaci zaburzeń depresyjnych. Biegli sądowi, a zwłaszcza biegły sądowy z zakresu psychiatrii, dokładnie przeanalizowali dokumentację lekarską powoda, wyniki badań TK głowy, uznając że powód doznał uszkodzeń organicznych płatów czołowych i skroniowych, co doprowadziło do powstania objawów osłabionej pamięci świeżej, nadmiernej nerwowości, obniżonej motywacji i ambicji. Istotny charakter powstałych zaburzeń psychicznych potwierdza również zakwalifikowanie powoda z powyższej przyczyny decyzją z dnia 23 kwietnia 2012 roku do kręgu osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności od dnia 30 maja 2012 roku do dnia 30 kwietnia 2013 roku. Co więcej, z powyższej opinii sądowo – psychologicznej wynika, że powód będzie wymagał dalszego leczenia farmakologicznego w celu utrzymania dotychczasowego poziomu zdrowia psychicznego. Nadto niewątpliwie wskazane objawy psychiczne pozostają w związku przyczynowym z urazem psychicznym i fizycznym, którego powód doświadczył w dniu 21 maja 2011 roku, co zresztą znajduje swoje potwierdzenie w treści opinii biegłej psycholog i biegłego psychiatry. Powód przed pobiciem go przez pozwanego w 2011 roku, nie chorował psychicznie, ani nie miał podanych wyżej objawów zaburzeń psychicznych. Co więcej, biegli sądowi w opinii psychologiczno – psychiatrycznej stwierdzili, że zaburzenia psychiczne, które pojawiły się u powoda po 21 maja 2011 roku doprowadziły do powstania trwałego uszczerbku na zdrowiu w rozmiarze 20%. Sąd uwzględnił w całości opinię psychologiczno – psychiatryczną bowiem została sporządzona przez biegłą sądową z zakresu psychologii E. W. i biegłego sądowego z zakresu psychiatrii P. Z. w sposób profesjonalny i rzetelny oraz w całości wraz z opinią uzupełniającą psychologiczno – sądową z dnia 27 kwietnia 2015 roku odpowiadała na stawiane zagadnienia wymagające wiadomości specjalnych. W tym miejscu należy odnieść się do zarzutów kierowanych przez pozwanego głównie co do uprawnienia biegłego P. Z. do sporządzenia opinii w zakresie psychiatrii. Jest on biegłym sądowym od dnia 23 lutego 1993 roku, kiedy to złożył przyrzeczenie, jego specjalizacja to psychiatria, więc jako biegły sądowy, który złożył przyrzeczenie sporządził opinię zgodną ze swoją specjalizacją, wiedzą i doświadczeniem. Również zarzut oparcia opinii o nieaktualną dokumentację medyczną nie ma uzasadnienia, bowiem biegli sporządzili opinię po przebadaniu powoda, a dodatkowe badania byłyby pomocne do oceny dokonywanej przez biegłego neurologa, a nie psychiatrę i psychologa, o czym biegli wypowiedzieli się w opinii uzupełniającej. Tym samym ich opinii należy przyznać pełen walor wiarygodności, bowiem była jasna, logiczna i rzeczowo przez biegłych psychologa i psychiatrę uzasadniona. Wskazać należy, że z istoty celu dowodu z opinii biegłego wynika, że jeśli rozstrzygnięcie sprawy, jak w tym przypadku, wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii biegłego jest konieczny. W takim przypadku Sąd nie może poczynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeśli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym. W niniejszej sprawie jedynym co może budzić wątpliwości w zakresie uszczerbku na zdrowiu psychicznym powoda jest podniesiona w wywiadzie kwestia traktowania go przez rodziców i babcię w dzieciństwie (gdy od 3 roku życia był pozostawiany sam sobie i zamykany w mieszkaniu). Mając powyższe na uwadze ustalając rozmiar krzywdy doznanej przez powoda wskutek pobicia go przez pozwanego, Sąd wziął pod uwagę nie tylko znacznych rozmiarów łączny uszczerbek na zdrowiu w wysokości 26%, okoliczność, że powód stale się leczy psychiatrycznie, wymagał hospitalizacji przez łączny okres 42 dni i jego niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym. Nie bez znaczenia jest również fakt, że zdarzenie miało miejsce w trakcie dyskoteki, a obaj uczestnicy byli pod wpływem alkoholu. Nadto przy określeniu wysokości przysługującego zadośćuczynienia należało wziąć pod uwagę sytuację majątkową pozwanego, który osiąga niski dochód – około 1.100, zł miesięcznie, zamieszkuje z matką i nie posiada żadnych istotnych składników majątkowych.

Po dokonaniu analizy całokształtu okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu powyższych przesłanek, Sąd uznał, na podstawie art. 445 § 1 kc, że rozmiar doznanej przez powoda krzywdy uzasadnia przyznanie jednorazowego świadczenia pieniężnego z tytułu zadośćuczynienia w wysokości 25.000, zł. Powyższa kwota stanowi sześcio i pół krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, co dla powoda, który przed zdarzeniem wcześniej nie pracował, a później utrzymywał się z renty i pracy za najniższe wynagrodzenie, będzie odczuwalne. Według Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 11 sierpnia 2015 roku w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale 2015 roku (M.P. z 2015 roku, poz. 720) – przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2015 roku wyniosło 3.854,88 zł. Powództwo obejmujące żądanie zadośćuczynienia ponad uwzględnioną kwotę, podlegało oddaleniu.

Odnośnie roszczenia z tytułu renty odszkodowawczej należy mieć na względzie, że zgodnie z art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Natomiast na podstawie art. 444 § 2 kc jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, nie może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

W niniejszej sprawie powód, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego, wiązał swoje roszczenie z tytułu renty z ograniczonymi możliwościami zarobkowania w wyniku pobicia. Tym samym powództwo w zakresie renty dotyczyło renty z tytułu częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej. W przypadku wyrządzenia szkody wynikłej z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia obowiązek odszkodowawczy może obejmować świadczenie renty. W przypadku gdy poszkodowany utracił dochody z tytułu pracy zarobkowej w związku z doznanym uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, to powstały stąd uszczerbek majątkowy powinien zostać zrekompensowany rentą z tytułu utraty zdolności do pracy. Oczywiście jeżeli poszkodowany stał się częściowo niezdolny do pracy, to renta powinna odpowiadać częściowej szkodzie majątkowej wynikającej z utraty części dotychczas uzyskiwanych dochodów. Szkoda z tytułu utraty dochodów odpowiada różnicy między hipotetycznymi dochodami, które poszkodowany osiągałby, gdyby nie doszło do zdarzenia wyrządzającego szkodę, a dochodami, które uzyskuje będąc poszkodowanym. Nadto jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z 04 czerwca 2013 roku, w sprawie II PK 291/12, „Przy ustalaniu wysokości renty wyrównawczej powinny być uwzględnione również dochody, których uzyskanie w przyszłości zostało uznane za wysoce prawdopodobne.” W przypadku pracownika najemnego, przy ustalaniu wysokości renty wyrównawczej mogą być wzięte pod uwagę przeciętne zarobki pracowników zatrudnionych na stanowiskach odpowiednich do tego, jakie poszkodowany zajmowałby, gdyby nie poniósł szkody.

W przedmiotowej sprawie powód nie przedstawił dowodów na potwierdzenie podstaw do zasądzenia renty wyrównawczej. W szczególności jeszcze około rok przed zdarzeniem z 21 maja 2011 roku powód nie zdał egzaminu maturalnego, a następnie nie przystąpił do egzaminu poprawkowego, po szkole średniej i nie podjął pracy, mimo że był do niej zdolny i sprawny. Powód w ogóle nie starał się o pracę, nie miał żadnych większych planów w tym zakresie (nie był zarejestrowany jako bezrobotny), przez rok pozostawał na utrzymaniu rodziców. Wprawdzie podjął dalszą naukę w szkole policealnej na kierunku technik BHP, którą musiał przerwać na skutek doznanego urazu głowy w wyniku pobicia, to jednak brak jest pewności czy ukończyłby naukę w tej szkole (czy zdałby egzamin zawodowy) i czy znalazłby pracę w wyuczonym zawodzie, gdyż sytuacja na rynku pracy osób młodych jest trudna. Natomiast doznany wskutek pobicia uraz i stan umiarkowanej niepełnosprawności nie przeszkodziły powodowi w podjęciu pracy na stanowisku pracownika ochrony, gdzie pracował od czerwca 2014 roku do lipca 2015 roku, chociaż za najniższe wynagrodzenie pracowników. Nie ma jednak pewności, że w sytuacji gdyby nie doznał urazu głowy, jako osoba młoda bez doświadczenia zawodowego i odpowiedniego wykształcenia, uzyskałby w swojej pierwszej pracy wyższe wynagrodzenie. Ponadto należy mieć na względzie, że stan zdrowia powoda nie uniemożliwia mu uzyskiwania i podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych. Obecnie ukończył kurs spawacza i pracuje na stażu zawodowym. Jest wielce prawdopodobne, że wkrótce podejmie pracę w wyuczonym zawodzie za godziwym wynagrodzeniem. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, stwierdzić należy, że sytuacja powoda nie uzasadnia przyznania mu świadczenia rentowego z tytułu częściowej utraty zdolności do pracy, a ponadto nie udowodnił on wysokości szkody jaką poniósł w związku z różnicą dochodów jakie realnie może uzyskiwać a dochodami, które uzyskiwałby gdyby nie doznał uszczerbku na zdrowiu i rozstroju zdrowia. Tym samym roszczenie o zasądzenie renty odszkodowawczej podlegało oddaleniu.

Rozstrzygniecie o odsetkach zapadło na podstawie art. 481 § 1 i § 2 kc. Sąd uznał, że odsetki ustawowe z tytułu zadośćuczynienia w niniejszej sprawie przysługują od 23 września 2015 roku, tj. od chwili wyrokowania do dnia zapłaty. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z 18 lutego 2011 roku, w sprawie I CSK 243/10: „Terminem, od którego należą się odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia za krzywdę, może być więc, w zależności od okoliczności sprawy, zarówno dzień poprzedzający wyrokowanie o zadośćuczynienie, jak i dzień tego wyrokowania.” Według Sądu, w niniejszej sprawie ustalenie właściwego rozmiaru krzywdy doznanej przez powoda stało się możliwe dopiero po przeprowadzeniu sądowego postępowania dowodowego, co uzasadnia skuteczność roszczenia odsetkowego za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia dopiero od chwili wyrokowania. Natomiast roszczenie odsetkowe za okres wcześniejszy niż uwzględniony podlegało oddaleniu.

Rozstrzygnięcie Sądu w przedmiocie kosztów procesu zapadło na podstawie art. 100 kpc, na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu oraz na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. W niniejszej sprawie zaszły okoliczności uzasadniające wzajemne zniesienie między stronami poniesionych przez nie kosztów postępowania, bowiem strony utrzymały się ze swoimi żądaniami niemal po połowie.

Natomiast w zakresie wydatków, od uiszczenia których powód był zwolniony (wynagrodzenia biegłych sądowych), Sąd rozstrzygnął, na podstawie art. 100 kpc w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, stosunkowo rozdzielając obowiązek ich uiszczenia na strony, przy uwzględnieniu że powód utrzymał się ze swoimi żądaniami w 43,7 %, zaś pozwany w 56,3 %. Biorąc pod uwagę, że wynagrodzenia biegłych sądowych w niniejszej sprawie wyniosły łącznie kwotę 1.887,44 zł, to Sąd nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Lubinie, z zasądzonego na rzecz powoda roszczenia, kwotę 1.062,63 zł, a ponadto nakazał uiścić pozwanemu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Lubinie kwotę 824,81 zł.

Ponadto opłatą sądową, od uiszczenia której powód był zwolniony, obciążono Skarb Państwa.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji wyroku.